spot
26 Ιουνίου: Παγκόσμια Ημέρα Κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους
Ενδείξεις που πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά…
Από την Σαμοθρακή Δέσποινα
Κοινωνική Λειτουργό
Στέλεχος Πρόληψης του Κέντρου Πρόληψης Πνοή
Ως γονείς αγωνιούμε για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά μας από τα ναρκωτικά. Καθώς αυτά μεγαλώνουν και μπαίνουν στην εφηβεία αλλάζουν, και χρειάζεται να αλλάξουμε και εμείς, για να μπορέσουμε να είμαστε κοντά τους σε αυτή την ιδιαίτερη περίοδο της ζωής τους. Ελπίζουμε ότι τα έχουμε διαπαιδαγωγήσει έτσι, ώστε να είναι αυτόνομα, υπεύθυνα και να προστατεύουν τον εαυτό τους.
Από την άλλη όμως, ο πειραματισμός και το ρισκάρισμα ως μέρος της ανθρώπινης ανάπτυξης οδηγεί τους εφήβους στην ανάγκη να δοκιμάσουν καινούρια πράγματα και να κάνουν μια μικρή επανάσταση έτσι ώστε να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τα πιστεύω τους. Η επαφή με τα ναρκωτικά μπορεί να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας. Άλλοι πάλι έφηβοι παίρνουν ναρκωτικά για τους ίδιους λόγους που το κάνουν και οι ενήλικες: για να διασκεδάσουν, να ενσωματωθούν σε κάποια ομάδα, να ηρεμήσουν, να τα βγάλουν πέρα με το άγχος, τον πόνο ή την ανία.
Συνήθως αρχίζουν να πειραματίζονται με τις ουσίες που μπορούν να βρουν ευκολότερα: τσιγάρο, οινόπνευμα, αναλγητικά (παυσίπονα) ή κάποια εισπνεόμενα (κόλα, διαλυτικά, αεροζόλ, και άλλα προϊόντα που μπορούν να ληφθούν μέσω της αναπνευστικής οδού.) Περίπου ένας στους τρεις θα δοκιμάσει κι άλλα ναρκωτικά όπως το χασίς ή τη μαριχουάνα. Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι έφηβοι που αργότερα προχώρησαν σε βαρύτερη και συχνότερη χρήση είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα από τον γενικό πληθυσμό της ηλικίας τους, τόσο το κάπνισμα όσο και την κατανάλωση αλκοόλ.
Περιστατικά κατάχρησης αλκοόλ στην πρώιμη εφηβεία δεν θα πρέπει να υποτιμούνται ως επιβαρυντικοί - προγνωστικοί παράγοντες για τη σχέση ενός νέου με τις ουσίες. Γενικότερα, οι έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο μικρό δοκιμάζει ένα παιδί ψυχοτρόπες ουσίες (συμπεριλαμβανομένων των νόμιμων) τόσο πιθανότερο είναι να αντιμετωπίσει αργότερα στη ζωή του σοβαρά προβλήματα με την χρήση.
Σύμφωνα με όσα προαναφέραμε, ο πειραματισμός με τις ουσίες δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό ούτε όμως αντιμετωπίζεται με κινδυνολογίες. Στο σημείο αυτό η βοήθεια κάποιων εξειδικευμένων συμβούλων τοξικοεξάρτησης μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμη. Δεν χρειάζεται ο γονιός να έχει ήδη διαπιστώσει ότι το παιδί του κάνει χρήση ναρκωτικών για να χτυπήσει την πόρτα του συμβούλου. Η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του για σχετικά θέματα μπορεί να προηγηθεί των διαπιστώσεων.
Παραθέτουμε κάποια στοιχεία, τα οποία καλό θα ήταν να μας κινητοποιήσουν:
Έλλειψη στόχων /γενικευμένη αδιαφορία για τη ζωή
Απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες ασχολίες (σπορ, χόμπυ)
Μεταβολές στη διάθεση
Επιθετική συμπεριφορά /Λεκτική-Σωματική βία
Πολλές και ανεξέλεγκτες ώρες εκτός σπιτιού
Σχολικές απουσίες, κοπάνες
Πολλά ψέματα
Ακραίες αλλαγές εμφάνισης
Έλλειψη καθαριότητας
Γενικευμένη αντιδραστικότητα
Κατά συρροή παραβιάσεις Κ.Ο.Κ.
Απομόνωση
Κόκκινα μάτια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
Υπνηλία, κόπωση ή πολύ ενεργητικότητα
Σημαντικές αυξομειώσεις στην όρεξη για τροφή (μη εξηγήσιμες αλλιώς)
Κλοπή χρημάτων /πραγμάτων
Περίεργα τηλέφωνα, αλλαγή παρεών, απόκρυψη φίλων
Περίεργες μυρωδιές στα ρούχα ή στο χώρο και αποσμητικά χώρου
Κολλύρια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
Καρτέλες από χάπια, σακουλάκια με υπολείμματα «καπνού», χάπια με απεικονίσεις, χαρτάκια για στρίψιμο τσιγάρων
Ακόμα και αν έχουμε μία ή περισσότερες από τις ενδείξεις αυτές, ας μη βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Μπορεί να μην υπάρχει εμπλοκή με τα ναρκωτικά. Μπορεί να είναι σημάδια κακής ψυχολογικής διάθεσης για άλλους λόγους. Σημαντικό και αναγκαίο είναι να διαθέσουμε χρόνο για να κουβεντιάσουμε με το παιδί μας και να ακούσουμε, ότι και αν είναι αυτό που το απασχολεί.
Αν αισθάνεστε ωστόσο ότι δεν τα βγάζετε πέρα με μια τέτοια κατάσταση, μην ξεχνάτε ότι δεν είστε μόνοι. Το Κέντρο Πρόληψης Πνοή είναι ανοιχτό για κάθε γονιό, ώστε να κουβεντιάσει οτιδήποτε τον ανησυχεί. Το να ζητήσετε εγκαίρως βοήθεια είναι σίγουρο ότι θα σας απαλλάξει από επιπλέον προβλήματα, τόσο εσάς, όσο και το παιδί σας.
Ενδείξεις που πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά…
Από την Σαμοθρακή Δέσποινα
Κοινωνική Λειτουργό
Στέλεχος Πρόληψης του Κέντρου Πρόληψης Πνοή
Ως γονείς αγωνιούμε για τους κινδύνους που διατρέχουν τα παιδιά μας από τα ναρκωτικά. Καθώς αυτά μεγαλώνουν και μπαίνουν στην εφηβεία αλλάζουν, και χρειάζεται να αλλάξουμε και εμείς, για να μπορέσουμε να είμαστε κοντά τους σε αυτή την ιδιαίτερη περίοδο της ζωής τους. Ελπίζουμε ότι τα έχουμε διαπαιδαγωγήσει έτσι, ώστε να είναι αυτόνομα, υπεύθυνα και να προστατεύουν τον εαυτό τους.
Από την άλλη όμως, ο πειραματισμός και το ρισκάρισμα ως μέρος της ανθρώπινης ανάπτυξης οδηγεί τους εφήβους στην ανάγκη να δοκιμάσουν καινούρια πράγματα και να κάνουν μια μικρή επανάσταση έτσι ώστε να ανακαλύψουν τον εαυτό τους και τα πιστεύω τους. Η επαφή με τα ναρκωτικά μπορεί να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας. Άλλοι πάλι έφηβοι παίρνουν ναρκωτικά για τους ίδιους λόγους που το κάνουν και οι ενήλικες: για να διασκεδάσουν, να ενσωματωθούν σε κάποια ομάδα, να ηρεμήσουν, να τα βγάλουν πέρα με το άγχος, τον πόνο ή την ανία.
Συνήθως αρχίζουν να πειραματίζονται με τις ουσίες που μπορούν να βρουν ευκολότερα: τσιγάρο, οινόπνευμα, αναλγητικά (παυσίπονα) ή κάποια εισπνεόμενα (κόλα, διαλυτικά, αεροζόλ, και άλλα προϊόντα που μπορούν να ληφθούν μέσω της αναπνευστικής οδού.) Περίπου ένας στους τρεις θα δοκιμάσει κι άλλα ναρκωτικά όπως το χασίς ή τη μαριχουάνα. Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι έφηβοι που αργότερα προχώρησαν σε βαρύτερη και συχνότερη χρήση είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα από τον γενικό πληθυσμό της ηλικίας τους, τόσο το κάπνισμα όσο και την κατανάλωση αλκοόλ.
Περιστατικά κατάχρησης αλκοόλ στην πρώιμη εφηβεία δεν θα πρέπει να υποτιμούνται ως επιβαρυντικοί - προγνωστικοί παράγοντες για τη σχέση ενός νέου με τις ουσίες. Γενικότερα, οι έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο μικρό δοκιμάζει ένα παιδί ψυχοτρόπες ουσίες (συμπεριλαμβανομένων των νόμιμων) τόσο πιθανότερο είναι να αντιμετωπίσει αργότερα στη ζωή του σοβαρά προβλήματα με την χρήση.
Σύμφωνα με όσα προαναφέραμε, ο πειραματισμός με τις ουσίες δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό ούτε όμως αντιμετωπίζεται με κινδυνολογίες. Στο σημείο αυτό η βοήθεια κάποιων εξειδικευμένων συμβούλων τοξικοεξάρτησης μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμη. Δεν χρειάζεται ο γονιός να έχει ήδη διαπιστώσει ότι το παιδί του κάνει χρήση ναρκωτικών για να χτυπήσει την πόρτα του συμβούλου. Η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του για σχετικά θέματα μπορεί να προηγηθεί των διαπιστώσεων.
Παραθέτουμε κάποια στοιχεία, τα οποία καλό θα ήταν να μας κινητοποιήσουν:
Έλλειψη στόχων /γενικευμένη αδιαφορία για τη ζωή
Απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες ασχολίες (σπορ, χόμπυ)
Μεταβολές στη διάθεση
Επιθετική συμπεριφορά /Λεκτική-Σωματική βία
Πολλές και ανεξέλεγκτες ώρες εκτός σπιτιού
Σχολικές απουσίες, κοπάνες
Πολλά ψέματα
Ακραίες αλλαγές εμφάνισης
Έλλειψη καθαριότητας
Γενικευμένη αντιδραστικότητα
Κατά συρροή παραβιάσεις Κ.Ο.Κ.
Απομόνωση
Κόκκινα μάτια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
Υπνηλία, κόπωση ή πολύ ενεργητικότητα
Σημαντικές αυξομειώσεις στην όρεξη για τροφή (μη εξηγήσιμες αλλιώς)
Κλοπή χρημάτων /πραγμάτων
Περίεργα τηλέφωνα, αλλαγή παρεών, απόκρυψη φίλων
Περίεργες μυρωδιές στα ρούχα ή στο χώρο και αποσμητικά χώρου
Κολλύρια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
Καρτέλες από χάπια, σακουλάκια με υπολείμματα «καπνού», χάπια με απεικονίσεις, χαρτάκια για στρίψιμο τσιγάρων
Ακόμα και αν έχουμε μία ή περισσότερες από τις ενδείξεις αυτές, ας μη βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Μπορεί να μην υπάρχει εμπλοκή με τα ναρκωτικά. Μπορεί να είναι σημάδια κακής ψυχολογικής διάθεσης για άλλους λόγους. Σημαντικό και αναγκαίο είναι να διαθέσουμε χρόνο για να κουβεντιάσουμε με το παιδί μας και να ακούσουμε, ότι και αν είναι αυτό που το απασχολεί.
Αν αισθάνεστε ωστόσο ότι δεν τα βγάζετε πέρα με μια τέτοια κατάσταση, μην ξεχνάτε ότι δεν είστε μόνοι. Το Κέντρο Πρόληψης Πνοή είναι ανοιχτό για κάθε γονιό, ώστε να κουβεντιάσει οτιδήποτε τον ανησυχεί. Το να ζητήσετε εγκαίρως βοήθεια είναι σίγουρο ότι θα σας απαλλάξει από επιπλέον προβλήματα, τόσο εσάς, όσο και το παιδί σας.